Uit de schuur geklapt
NOTITIES VANUIT DE SCHUUR
Met de muziek
mee 39 Vladimir Horowitz en het geheim
Hij had iets weg van Pierre Janssen, bij leven journalist en
museumdirecteur maar bij ons en bij de meeste mensen in de jaren zestig vooral
bekend van het televisieprogramma Kunstgrepen op de zondagavond. Vladimir
Horowitz (1 oktober 1903 Kiev, Oekraïne – 5 november 1989 New York City),
volgens kenners een van ’s werelds beste pianisten van de 20e eeuw,
verscheen een enkele keer ook op de zondagavond eveneens op de beeldbuis in die
tijd en ook hij wist ons te boeien. Via You Tube op de magische machine, de
mini jukebox met maximale mogelijkheden (waarbij muntstukken geen rol spelen),
zijn er tal van opnames van hem te vinden; Horowitz speelt Mozart (zijn nummer
één), Scarlatti, Chopin, Rachmaninov (met wie hij ooit quatre - mains speelde),
Schubert, Schumann (Träumerei, aus Kinderszenen!), Liszt (Consolation no. 3!),
enzovoort, enzovoort. Wat een kijk - en luistergenot. Voordat je het beseft is
de ene dag reeds overgegaan in de andere en wat is nu de stijl van Horowitz,
wil iemand weten en die iemand en iedereen die luistert komen aan de weet dat de
pianist geen vaste stijl had, dat hij iedere avond anders speelde. “Je moet de
piano laten zingen en zo spelen dat het waar is” en wat is dan zijn geheim, wil
een ander weten en die ander en iedereen die luistert krijgen te horen dat je
“met de wereld vertrouwd moet zijn, met de literatuur, de beeldende kunst” en
die ander en alle luisteraars moeten dat zelf maar aanvullen… De Russische
dirigent Yuri Temirkanov (Naltsjik, 10 dec. 1938), gaf hetzelfde ,,geheim”
prijs aan de Japanse violiste Sayaka Shoji. Hij kon haar als mentor en
bewonderaar technisch nagenoeg niets meer leren maar gaf haar het advies
Dostojevski, Poesjkin en Tsjechov te lezen en er zou geen Rus of Russin de
muziek van Tchaikovsky en Prokofiev beter spelen dan zij. En zo
geschiedde.