maandag 29 juni 2015

Centraal Museum Utrecht 
Charley Toorop Katwijk 1891 - Bergen (N H) 1955
Portret van mevr. D. van Ravesteyn en haar drie kinderen (1922)
Olieverf op doek
Craigie Horsfield Cambridge 1949
Lydia Gadellaa, Lange Nieuwstraat, Utrecht (mei 2014)
Ink Jet print op aquarel papier
Lieven Hendriks Velp 1970 Untitled (vaas) (2013)
Constant Amsterdam 1920 - Utrecht 2005
Gevallen paard (1950) olieverf op doek
Félix Elie Tobeen Ciboure 1880 - Saint - Valery - Sur -  Somme 1938
Bouquet á l'eventail (ca. 1920) olieverf op doek
Dirck van Baburen
Wijk bij Duurstede ca. 1595 - Utrecht 1624
De luitspeler (1622) olieverf op doek

zaterdag 27 juni 2015


Uit de schuur geklapt
NOTITIES VANUIT DE SCHUUR

Met de muziek mee   39   Vladimir Horowitz en het geheim

Hij had iets weg van Pierre Janssen, bij leven journalist en museumdirecteur maar bij ons en bij de meeste mensen in de jaren zestig vooral bekend van het televisieprogramma Kunstgrepen op de zondagavond. Vladimir Horowitz (1 oktober 1903 Kiev, Oekraïne – 5 november 1989 New York City), volgens kenners een van ’s werelds beste pianisten van de 20e eeuw, verscheen een enkele keer ook op de zondagavond eveneens op de beeldbuis in die tijd en ook hij wist ons te boeien. Via You Tube op de magische machine, de mini jukebox met maximale mogelijkheden (waarbij muntstukken geen rol spelen), zijn er tal van opnames van hem te vinden; Horowitz speelt Mozart (zijn nummer één), Scarlatti, Chopin, Rachmaninov (met wie hij ooit quatre - mains speelde), Schubert, Schumann (Träumerei, aus Kinderszenen!), Liszt (Consolation no. 3!), enzovoort, enzovoort. Wat een kijk - en luistergenot. Voordat je het beseft is de ene dag reeds overgegaan in de andere en wat is nu de stijl van Horowitz, wil iemand weten en die iemand en iedereen die luistert komen aan de weet dat de pianist geen vaste stijl had, dat hij iedere avond anders speelde. “Je moet de piano laten zingen en zo spelen dat het waar is” en wat is dan zijn geheim, wil een ander weten en die ander en iedereen die luistert krijgen te horen dat je “met de wereld vertrouwd moet zijn, met de literatuur, de beeldende kunst” en die ander en alle luisteraars moeten dat zelf maar aanvullen… De Russische dirigent Yuri Temirkanov (Naltsjik, 10 dec. 1938), gaf hetzelfde ,,geheim” prijs aan de Japanse violiste Sayaka Shoji. Hij kon haar als mentor en bewonderaar technisch nagenoeg niets meer leren maar gaf haar het advies Dostojevski, Poesjkin en Tsjechov te lezen en er zou geen Rus of Russin de muziek van Tchaikovsky en Prokofiev beter spelen dan zij. En zo geschiedde.            

maandag 22 juni 2015

Stadsmuseum Woerden
Leo Gestel (Woerden 1881-Hilversum 1941) Vluchtelingen uit België (1914)

Bronzen hoofd Leo Gestel  Judith Pfaelltzer
Cornelis Springer (1817-1891) Gezicht op de Vischbrug te Woerden
Olieverf op paneel, 1854
 Hans Hagen Utrechtsestraatweg Olieverf op linnen, 2015

zaterdag 20 juni 2015

Uit de schuur geklapt
NOTITIES VANUIT DE SCHUUR

Met de muziek mee   38   Het Europese volkslied

In 1972 koos de Raad van Europa het thema van de “Ode aan de Vreugde” uit de negende symfonie van Ludwig van Beethoven als Europees volkslied en vroeg de bekende dirigent Herbert von Karajan drie arrangementen voor piano, harmonieorkest en symfonieorkest te schrijven. Het lied behelst dat waarvoor Europa zegt te staan: de idealen van vrijheid, vrede en solidariteit. In 1985 werd het vervolgens door de staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie uitgekozen als officieel volkslied van de Europese Unie.
De toneelschrijver, filosoof, dichter en historicus Friedrich Schiller, later Friedrich von Schiller, schreef het gedicht Ode an die Freude in 1785 en paste dit in 1803 enigszins aan. De eerste strofe van dit werk luidt: Vreugde, schitterende godenvonk, dochter uit Elysium. Wij betreden met vurige hartstocht, hemels wezen, jouw heiligdom! Jouw toverkrachten verbinden weer wat gewoonte strikt verdeeld heeft, alle mensen worden broeders waar jouw zachte vleugel zich welft. (vert: Hansa Krijgsman).
Het is duidelijk dat de humanist Beethoven de idealistische visie van de dichter die alle mensen als broeders zag, deelde. Europa deelde en deelt die visie dus ook.
Het is niet altijd eenvoudig idealen te verwezenlijken, maar hoe lang moet het nog duren voordat de Europese Unie eindelijk een keer voor de dag komt met een humaan (boot)vluchtelingenbeleid? En hoe lang moet het dan duren voordat de lidstaten het daarover eens zijn? Zijn daar dan toverkrachten voor nodig?
Alle mensen worden broeders, maar wanneer…    

maandag 15 juni 2015

 Gorcums Museum  Nederlandse papierkunst van Nu
Helene Briels 1954  'Veelkleurig' 2014
 Marco van Trigt  CVD beeld 2015
Maurice Christo van Meyel  Venray, 1967  Zonder titel
Kuin Heuf  Dordrecht, 1969  'Ari - Lourdes'  2009 
Marian Smit  1944  'Hangend werk in rood, roze en oranje'
Johnny Beerens  'Coules Mundi'  detail
                                                                            

zaterdag 13 juni 2015


Uit de schuur geklapt
NOTITIES VANUIT DE SCHUUR

Met de muziek mee   37   Paavo Järvi maakt nieuw  

Hij is weer zo’n inspirerend mens waar ik veel van opsteek, iemand die zelf op onderzoek uitgaat en ontdekkingen doet die haaks staan op dat wat hem ooit is voorgehouden. Een vrije geest dus die niet alleen genoegen neemt met wat hem is geleerd. Dirigent Paavo Järvi, is van 30 december 1962 Talinn, Estland. Zijn vader is Neeme Järvi (Talinn, 7 juni 1937) eveneens dirigent. Ook broer Kristjan dirigeert, zus Maarika is fluitiste.
Schumann’s symfonieën waren voor een klein orkest, was hem verteld en die van Beethoven voor een groot. Paavo Järvi heeft die stellingen van zijn docenten waar hij aanvankelijk zelfs niet over dacht daaraan te tornen, onderzocht en uiteindelijk omgedraaid Het resultaat is verbluffend. Het is alsof hij bij de componisten op visite is geweest. Tintelend fris, ja gloednieuw klinken de vier meesterwerken van Robert Schumann en de negen van Ludwig van Beethoven. In de documentaire The Beethoven Project van Deutsche Welle gemaakt in 2010, maken dirigent en musici van de Deutsche Kammerphilharmonie Bremen je deelgenoot van hun zoektocht naar het geluid van Het genie van Bonn, een tocht die uiteindelijk resulteert in de uitvoering van alle negen symfonieën tijdens het Beethoven Festival in de geboorteplaats van de componist. In de documentaire Schumann in Pier 2 van dezelfde makers worden Järvi en zijn kamerorkest gevolgd bij hun andere uitdaging: recht doen aan de symfonieën van Schumann, de romanticus, de dichter die in zijn dromen leefde. Het is fascinerend te zien en te horen vooral hoe de dirigent karaktertrekjes van belang (heeft) ontdekt in kleine details zoals de bizarre humor, de dynamiek en de geniale contrasten in de werken van Beethoven - de Bijbel voor een dirigent, zegt Järvi - en de twijfel maar ook de neurotische energie en de intieme momenten in de muziek van Schumann. 
Na afloop van het indrukwekkende project Beethoven lijken dirigent en het veertig man sterke orkest net zo verrast als de concertganger. Ze hebben de lat hoog gelegd en zijn er nog overheen gesprongen ook.            
    

maandag 8 juni 2015

zaterdag 6 juni 2015


Uit de schuur geklapt
NOTITIES VANUIT DE SCHUUR

Met de muziek mee   36   Hoogstandjes van Mendelssohn

Hij was niet alleen een jongleur die de bordjes van Bach, Händel en Mozart in de lucht hield, want de muziek van deze giganten die hem voorgingen klinkt door in een aantal van zijn werken, maar er is veel meer te ontdekken in zijn composities. Felix Mendelssohn - Bartoldy  (Hamburg, 3 februari 1809 – Leipzig, 4 november 1847), componist, dirigent, organist en pianist die tussen zijn 12e en 14e levensjaar reeds zijn 12 symfonieën voor strijkers schreef alsmede zijn eerste pianoconcert, maakte melodieuze fantasierijke muziek met een eigen geluid. Zijn vioolconcert is samen met dat van Brahms en Tchaikovsky naar mijn idee het mooiste werk voor viool en orkest uit de 19e eeuw. Ook zijn muziek voor het toneelstuk A Midsummer Night’s Dream van William Shakespeare bestaat uit hoogstandjes die tot mijn favorieten behoren. Mendelssohn was een bewonderaar van de literatuur van Shakespeare en die van Sir Walter Scott. Het Britse landschap, vooral het Schotse, maakte diepe indruk op hem. Na een bezoek aan de Hebriden schreef hij het nu ook nog populaire en veel gespeelde symfonische gedicht met die naam. De Britten liepen en lopen weg met de muziek van vooral Händel en Mendelssohn. De 3e symfonie droeg M op aan koningin Victoria en staat bekend als “The Scottish”.
Een bijzondere daad verrichtte hij in 1829 in zijn geboorteland door de in die tijd vrijwel vergeten Mattheus Passion van J S Bach opnieuw onder de aandacht te brengen en uit te voeren. Het werd een groot succes. Voor Mendelssohn, die ook de oratoria Paulus en Elias schreef, was religieuze muziek iets anders dan kerkelijke muziek. Zijn psalmbewerkingen (Psalm 42 bijvoorbeeld is prachtig), zijn meer expressieve uitingen van zijn eigen geloofsbeleving dan voorspelbare invuloefeningen van kerkelijke voorschriften, las ik ergens. Dat uitgangspunt gaf hem ruimte om zich van zijn kwetsbare, menselijke kant te tonen.